Woensdagmiddag had ik plots genoeg van de eentonigheid op kantoor. Ik belde Julie die de operatiekant van alle kampen bestuurt en vroeg haar of ze jeeps zonder klanten in de aanbieding had.
Er reed de dag erop een Land Rover naar Suyan, op vrijdag ging er een open jeep voor onderhoud in de richting van Arusha waardoor ik na een kilometertje of tachtig kon opgepikt worden door de bevoorradingsjeep van Olakira, een ander kamp.
Op zaterdag tenslotte reed diezelfde bevoorradingsjeep naar Arusha terug.
Het mogelijke rondje was er dus; ik moest alleen nog mijn baas overtuigen.
Het groen licht kwam onmiddellijk en als een uiterst tevreden man nam ik donderdagochtend vroeg plaats naast Jackson, een zeer aimabele gids voor drie daagjes safari.
De man bleek een vat vol weetjes te zijn. We praatten over cultuur en taal, over natuur en over de invloed van het weer op het microklimaat in de krater.
Plots stopte Jackson naast een kleine accacia soort aan de kant van de weg.
De uitleg was zo fantastisch dat ik het gewoon verder moet vertellen.
We stonden dus naast de whistle-thorn-acacia; zo genoemd omdat de doornen floten telkens de wind opstak.
De acacia gedroeg zich als een bange blanke vlaams-belangen-man in een migranten wijk.
Er werden verschillende gradaties van zelfverdediging opgebouwd teneinde de giraf - die gek was op de blaadjes van deze plant - op andere gedachten te brengen.
Jackson had het achtereenvolgens over wat ik zou noemen: passieve defensie, actieve defensie, symbiose en communicatie.
De passieve defensie was de eenvoudigste vorm en daar heeft Darwin een verklaring voor in zijn"origin of species".
De plant had doornen ontwikkeld die langer waren dan de lengte van de blaadjes om de giraffen te ontmoedigen. Darwin maakte ons vroeger al duidelijk dat - in dit geval - planten met kortere of zelfs helemaal zonder doornen de honger van de giraffen niet overleefden waardoor dit dus een survival of the fittest werd.
Mooi maar dat hadden we toch al ergens anders ook gehoord.
De slimme plant had ook een actieve defensie. Jackson vroeg me de plant aan te raken om zo een hongerige giraf te simuleren. Ik weerstond de neiging om mijn nek voorover te buigen en van de smakelijk uitziende blaadjes te gaan snoepen dus tikte ik maar een beetje onhandig op de takjes.
Zo zou een giraf het vast doen, suste ik mezelf...
Uit het niets kwamen mieren aangesneld, allemaal in de richting van mijn hand.
Dat ze niets goeds van plan waren, had ik onmiddellijk in de smiezen en ik zette braaf een stapje achteruit.
De cocktailmier leeft in symbiose met de whistle thorn acacia en dat samenlevingscontract zit als volgt in elkaar. Als de jonge doornen van de nog kleine acacia beginnen te ontwikkelen, scheidden de mieren een chemisch bestanddeel af op de basis van de doorn. Daardoor gaat die opzetten en vormt er zich een bol, soms ter grootte van een okkernoot. Via de kleine gaatjes in de bol (waardoorheen de wind fluit) hebben de mieren toegang tot hun verblijfplaats.
Inwoon hebben ze al, kost krijgen ze doordat cocktailmieren zich enkel voeden met het sap van de acacia.
Die mieren zijn ook niet van gisteren en wanneer aan hun domicilie-adres geraakt wordt, trekken ze met zijn allen ten strijde. De tong en de snuit van de giraf wordt genadeloos aangevallen en de mieren jagen het beest op de vlucht met een sterk bijtend goedje.
Volgende stap in de actieve defensie is het afscheiden van sterke tannines in de sapstroom van zodra er aan de plant geraakt wordt. De blaadjes krijgen heel snel een slechte smaak en de giraf druipt ontgoocheld af, op zoek naar een ander buffet.
Ook daar is iets op gevonden. Het communicatienetwerk treedt in actie. De getroffen acacia scheidt een feromoon af dat door de wind de andere acacia's in de buurt bereikt. Die beginnen gelijk tannines vrij te geven en voor de giraf het goed en wel beseft, zijn de bladeren alweer niet te vreten...
Het is prachtig te horen hoe een plant zich wapent tegen mogelijke aanvallen alhoewel de giraffen ook wel inventief zijn als aan hun maaltijd geraakt wordt.
Doorheen de natuurlijke selectie hebben ze een tong ontwikkeld die bestand is tegen de prikken van de stekelige doornen.
En als ze de ene plant met rust moeten laten vanwege de slechte smaak, gaan ze gewoon bovenwinds op restaurant, daar komen de feromonen niet met een windvlaagje...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten